MAKSAT
مراسم «گلین آلما»
تورکمنصحرا – ششمین شماره نشریّه فرهنگی، اجتماعی تشکّل «همدلان صحرا» منتشر گردید!
د.خ.اونق: آداب و رسومی که در مراسم جشن های عروسی در بین ترکمن های اترک – گرگان برپا می گردد، منشأ خود را از دوران قدیم برگرفته است. در آن دوران سنّ ازدواج از سنین خیلی پایین شروع می شده است. علّت آن تصاحب سهم بیشتر در تقسیمات آب و زمین، برای عائله ای که تشکیل خانواده می دهند، بوده است. خوانین و متموّلین ترکمن جهت دستیابی به سهم بیشتر از آب و زمین، پسران خود را در سنین خیلی پایین به ازدواج وادار می نموده اند. این وضعیّت سبب تثبیت و متداول شدن جداول نرخ شیربها و حقّ مهریّه شده، باعث عدم توانائی ازدواج پسران خانواده های کم بضاعت، و در برخی از حالات نیز آنان نتوانستند ازدواج کنند و باعث مجرّد (ساللاخ) ماندنشان می شده است. در میان ترکمن ها تا نیمه ی دوّم قرون 20 – 19/م. در رابطه با آب و زمین شکلی از «اداره ی حسابداری و ممیّزی /ساناشئق/» در شرکت های مرسوم تعاونی روستائی بوجود آمده است. در راستای این مسئله، در این اجتماعت تعاونی روستائی ترکمنان، تقسیمات آب و زمین صورت می گرفته است. در مناطقی که این ادارات ممیّزی «ساناشئق» بوده، از جمله حقوقی که برای اهالی خانواده که به تازگی ازدواج میکردند، حقّ آب و زمین داده شده است.
شماره 6 نشریّه همدلان صحرا
در حدّ فاصل سده های 19 – 20/م.، در مناطقی که آب و زمین فراوان بوده است، برای کسانی که مراسم خواستگاری و ازدواج برجای می آوردند، سهم «آب و زمین» از اراضی ساناشئق داده می شده است. ولی این وضعیّت از تمامی زوایا و جوانب با هم مساوی نبوده و اکثراً سنّ ازدواج درنظر گرفته شده است.
«قبل از اینکه روسیّه بتواند ترکمنستان را تحت سلطه ی خود درآورد، در ترکمنستان جنوبی مالکیّت سهام آب و زمین اراضی ساناشئق، اصلی ترین وجه بهره برداری از فواید آب، زمین و مراتع بوده است.» جوانان سرگردانی که از شرایط سخت ازدواج محروم می ماندند، آواره ی دشت ها و بیابان ها می شده اند. آنان با عنوان «ساللاخ /مجرّد یا عزب/» نامیده می شدند. ادامهٔ مطلب »
سارسماز ☮ Сарсмаз ☮ Sarsmaz 