اجمالی بر موسیقی دوتار توٚرکمنی و معرّفی یک اثر

جلد بیرونی کتاب موسیقی دوتار

تورنتو – دکتر خانگلدی اونق: (نشر دوّم در مدیا سایت)

«ساز «دوتار» قبل از پذیرش اسلام به منزله معجزه آئین اوغوزی «تکتانگری» محسوب می شده است. مبلغ آن ”قورقوت آتا“ می باشد. این اثر در دوره های مختلف تاریخ جهت آموزش فرزندان و جوانان اقوام تورک مورد استفاده قرار می گرفته است!» (فایل پی دی اف این اثر را می توانید از اینجا دریافت دارید!)

مقدمه: موسیقی علاوه بر تغذیه روح و روان انسان، بیانگر خیلی از حوادث و رخدادهائی است که جهت ماندگاری و ثبت آن در اذهان عمومی، هنرمندان و دست اندرکاران احساسات درونی و دراماتیک خود را بر روی مقامات موسیقی سازی و آوازی، خلق و ضبط نموده اند. از این جهت در محتوای موسیقی هر ملّتی بیان روحی و روانی خیلی از حوادثی را می بینینم که در تاریخ اجتماعی انسان ها رخ داده است.

در مورد موسیقی دوتار در فرهنگ اطلاعات عمومی مربوط به زبان فارسی، بشرح زیر توضیح داده شده است:

موسیقی دوتار تورکمنی به اشکالی از موسیقی اطلاق شده است که در بین اقوام تورکمن ایران، جمهوری ترکمنستان و افغانستان و احیاناً سایر ترکهای کشورهای دیگر رواج دارد.

جلد بیرونی سمت راست کتاب

علاوه بر این ها در بین سایر اقوام در افغانستان و ایران نیز رواج دارد. امروزه حوزه‌های نواختن دوتار عبارتند از، شمال خراسان در شهرهای؛ قوچان، بجنورد، شیروان، اسفراین و درگز و جنوب و شرق خراسان در شهرهای نیشابور، تایباد، بیرجند، تربت جام، کاشمر و سرخس و سبزوار و نواحی ترکمنصحرا در شمال شرق ایران از جمله استان گلستان و شمال غرب خراسان، همچنین برخی مناطق استان مازندران نیز مورد کاربرد دارد.

این ساز در نواحی مختلف، با اندکی تغییر در شکل و نحوه نوازندگی متمایز می گردد. انواع دوتار در محدوده مرزهای جغرافیایی ایران به «دوتار خراسان» با دو گونه شمال و جنوب، «دوتار ترکمن» و «دوتار مازندران» حتّی به «دوتار بغداد» نیز تقسیم شده است.

کل ساز و نحوه در دست گرفتن و سبک نواختن در شمال و جنوب خراسان تا حدودی با هم متفاوت است. مردم مناطق خراسان قصه‌ها و داستان‌های خود را در قالب آهنگ‌هایی زیبا سینه به سینه به نسل‌های کنونی منتقل کرده‌اند. اگرچه دوتار در شرق خراسان از تربت جام، تایباد و ترکمنصحرا سرچشمه می‌گیرد.

همچنین در شهرهای نواحی شمال ایران، استادان و نوازندگانی را در نوازندگی ساز دوتار در خود پرورش داده است. این ساز در بین هنرمندان زبده دوتار نواز در ترکمنصحرا و ترکمنستان در بین همه تیره های ترکمنها، اعم از یموت های توٚرکمنصحرا و داش اوغوز، تکه ها، ارسأری ها،  سالئرهای توٚرکمنستان و سالورهای تربت جام و نیز در شرق خراسان دوتار ترکمنی می‌نوازند. از جمله هنرمندان ترکمنصحرا که در حال حاضر دست اندکار نوازندگی هستند، عبارتند از:

تورکمن دیلی نینگ لینگوئیستیک دوغروسیٛندا الیپبیی یازو فورماسی

لینگوئیستیک

د. خانگلدی اونق: (فارسچا – توٚرکمنچه)

معضّلی با اشکال «ائـ /ы – y/» و «ه-اِ/ائـ/» در روش نوشتاری حروف توٚرکی – توٚرکمنی؛

(کالبد شناسی) چاکنای، دهانه‌ی حنجره، گلوتز؛ Glottis، Vacknay: Vake: – واکه، مصوت، حرف صدادار (در انگلیسی): a و e و i و o و u و گاهی  y…

الیپ بی گلیشیگینده ایلکینجی گؤزاؤنگوٚنه توتمالی زاتلاریٛنگ بیری عاراپ – پارس الیپ بیی نینگ اساسیٛندا بریلن حارپ لاردان باشغا آرتیٛق بلگیلرینگ کأبیرلری بو حارپلیٛق یازیٛلیٛش استیلینه غابات گلمه یأر. اول بو الیپ بیینگ ایچکی اصولیٛندان داشلاشدیٛریار و اوقیٛجی نیٛنگ تیز یاداماغیٛنا گتیریأر. ایکینجی بیر طاراپدان هم متن بولسا بیر گلشیک سیز چیٛزولارا اؤوریلیأر، هم – ده یازو انجاملاردا بریلن همه عمومی شکیل لردن آرتیٛق حرکت لری اؤز اساسی الیپ بی یازوویٛنگا گیریزمک لیک، اقتیٛصادی باباتدان هم صارپالی دأل.

هیجری ییٛلی نیٛنگ ایلکینجی یوٚز ییٛل لیٛغیٛندا عاراب لار طاراپیٛندان ایران پادشالیٛغی داغادیٛلاندان سونگ، پارس دیلی هم بیر خاطاردا پس درجأ دوٚشیأر. اسلام دینی نیٛنگ دیلی حؤکموٚنده عاراپ دیلی حؤکوٚم سوٚریأر. عاراپ دیلی و مدنی یازوی هم فیلوسوفیکی دیل بایلیٛغی بولماندیٛر. اسلام دینی آرالاشماسیٛندان اؤنگ، توٚرک دیلی و اونونگ اوی – فیلوسوفیاسی گوٚندوغاریٛنگ هایباتلی بای ادبی، مدنی و فیلوسوفیکی بازاسیٛندان یوٚکوٚنی یئتیرئن دیل و ادبیات بولوپ دئر. محمود کاشغارلی نیٛنگ دؤوریندن باشلانان عاراپ – پارس دیل توٚرگینله شیگینه توٚرکی دیللی عالیٛم لاریٛنگ غاتناشماغی بیلن بو ایکی دیلی توٚرکی دوٚیپ سؤزلریندن شول دیل لرینگ حاسابیٛنا /توٚرکی سؤزلری قارضیٛنا دأل – ده، کانفیکاسیا یا – دا «expropriation» قادا – دا (سلب مالکیت، مصادره، غصب)/ بای لاشدیٛرما پروسه سی عمله گلیأر. توٚرکمن سلجوق ایمپریاسی نیٛنگ دین بایداغیٛنی گؤتریپ اسلام دوٚنیأسی نینگ نای باشی سیٛندا اوتوراندان بئیلأک بو تاپغیٛر خاص گوٚیچلنیأر. حأضیرکی عاراپ – پارس دیل لریندأکی توٚرکی سؤزلری خاسابا آلساق، اوندا 35% – 40% گؤتریمینی اؤز ایچینه آلار.

کلاسیک عاراپ – پارس (کعفـ./کعپـ.) توٚرکی – توٚرکمنچه یازولاردا غازانیٛلان مدنی قیٛماتلیٛق لاری قورامالی و بیرنأچه ساناردان آز میلت پارازلارئنگ، کؤره – کؤرلیک و قالپلیٛق بیلن بو ایکی قئماتلی دیلینگ غارشی سیٛنا آیدیان زاتلاریٛنا غارامازدان، عربچا هم پارسچا دیل و ادبیات لاری بیزینگ پاتانسیال بایلیٛغیٛمیٛزدیٛغیٛنی یاد دان چیٛقارمالی دأل. بو ایکی دیلینگ ایچینده بیزینگ تاریخیٛمیٛز، ادبیاتیٛمیٛز و بارلیٛغیٛمیٛز یاتیٛر. توٚرکی، عاراپ و پارس دیل لری تاریخدا بیری – بیری بیلن غالتاشان دیل لر. اوندان گؤز یومساق اوندا بیز کؤپ زادی ییتیرئریس. …

آشنایی با اثر پروفسور مختوموویچ رحیم اسنف کتاب «امپراطوری سرخ /پادشاه سرخ Красный Падишах/»

«پادشاه سرخ Красный Падишах»

تورنتو – د. خ. اونق:

رمان جدیدی است از پروفسور رحیم اسنف در مورد وقایع غم انگیز اولین رئیس جمهور ترکمنستان ندربای آیتاکوف /Nedirbaya Aytakova/، که به صورت رمانی دراماتیک به عنوان «امپراطوری سرخ /کراسنی پادیشاخا- Красный Падишах/»، به شکلی زیبا به رشته تحریر درآمده است. این اثر در پس زمینه ای از واقعیت های تاریخ ترکمن در اوایل قرن بیستم که مربوط به حوادث تراژدیک و دردناک تاریخ اتحاد جماهیر شوروی در سال های 1920-1930 قرن بیستم نیز می شود، به تحریر درآمده است.

وی از یک روستای دور افتاده مانگغئشلاق /Maňgyshlak/، فرزند ماهیگیری توٚرکمن در سواحل دریای خزر بوده است. از خانواده آیتاک /Aytach, Айтак/. وی یکی از معدود شخصیّت هایی است که در آن شرایط بطور مداوم در پی دانش اندوزی بوده است. وی به دنبال بهبود سرنوشت و اوضاع سیاسی – اجتماعی مردم خود، با صداقت تمام معتقد به نظام شوروی شده بود. وی احقاق حقوق ملت اش را در این باور می دانست. آن ها، همچون خیلی از شخصیّت های نسل خود شکوفا درخشیدند و لیکن، طبق آمار – ارقام های واضح رژیم جدید (امپراطوری سرخ در قبال امپراطوری سفید که در زبان عامیانه مردم تورکمن «آق پادشاه /تزاریسم/» و قزئل پادیشاه دوره حاکمیّت شوروی بوده است)، آنها قربانی وحشت آفرینی های استالین شدند.

زندگی، آثار و فعالیت های نویسنده نامی ترکمن اسنف رحیم مختومویچ

رحیم اسنف مختومویچ

تورنتو – د.خ. اونق – 22/م ژوئن 2017:

چنانچه از نویسندگان ترکمن در دوره شوروی و چه در ایّام استقلال یادی شود، مختومویچ رحیم اسنف (حسن اف) از جمله برجسته ترین نویسندگان و شخصیت های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی زمانه خود بوده است. وی از توٚرکمنان یوموت، از غرب تورکمنستان (یومودستان) می باشد. کهنه سربازی از دوران جنگ جهانی دوّم (جنگ میهنی سالهای 1941-1945)، است. یکی از اعضای اتحادیه نویسندگان روسیه، عضو هیئت تحریریه روزنامه «ادبی روسیه» بوده است.

نویسنده خلق تورکمنستان مختومویچ اسنف مقیم عشق آباد و در یک خانواده پر مشغله تورکمن که در شمار سربازان قدیمی بازمانده از دوران جنگ جهانی دوم و جانباز محسوب می شده است، می باشد. وی پس از اتمام دوره سربازی وارد دانشگاه دولتی توٚرکمنستان شد. پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه دولتی، دوره نامزدی علوم را نیز باتمام رسانید. پس از طی این درجه علمی وی سردبیر رادیو جمهوری تورکمنستان شوروی سوسیالیستی عشق آباد، خبرنگار /کرریسپندت/ در دفتر اطلاعات شوروی (АПН – Агентство Политических Новостей)، به عنوان خبرنگار روزنامه «پراودا» و وزیر فرهنگ ج. ش. س. ترکمنستان و به عنوان دبیر اوّل اتحادیه نویسندگان (СП СССР/союз писателей СССР/) شوروی کار و فعالیت داشته است، هم این طور رئیس انجمن دوستی و روابط فرهنگی با کشورهای خارجی ترکمنستان، رئیس کمیته صلح انتخاب شده است. همچنین وی در سال 1990 به عنوان محقق ارشد در انستیتو پژوهشی تاریخ آکادمی علوم ترکمنستان (АН ТССР) کار می کرده است.

نگاهی کوتاه به تاریخ تورکمنصحرا در اوایل قرن بیستم

پرتره عثمان آخون

تورنتو – پژوهشگر د. خ. اونق:

با توجه به دوره تحقیاتی اینجانب که مربوط به اعصار XIX-XX/م. «تاریخ معاصر» می شود، در جوار کارهای علمی فوق تخصصی در انستیتو پژوهشی تاریخ در آکادمی علوم ترکمنستان، بخشی از اوقاتم را برای مصور کردن شخصیّت های مربوط به آن دوره صرف نموده بودیم. در این رابطه تعدادی تصاویر قدیمی به دستم رسید که ضمن کار بر روی این تصاویر آن ها را در یک تابلوی نقاشی ضمن بازسازی، به حوادث مربوط به آن دوره نیز پرداختیم. همچنین در این روند پژوهش هایی صورت گرفت که آن را طی کتابچه ای که به وقت خود به صورت کتاب منتشر خواهیم کرد، بانجام رسانیدیم. ذیلاً اهم آنها را در این پست ارائه و فایل پی دی اف آن را می توانید از اینجا دریافت دارید!

رویدادهای این نوشته مربوط به اوایل قرن XX/م. است و آن شامل صفحاتی از تاریخ ترکمن صحراست که در آن اتفاقات سرنوشت ساز و مهمّی روی داده است. در این پژوهش تلاش بر این است که گوشه های تاریک تاریخ ترکمن را با فاکت های زنده همچون تصاویر یافته شده از قهرمانان واقعی آن رویدادها بیان گردد. …

نگاهی کوتاه به تاریخ تورکمنصحرا در اوایل قرن بیستم

¨ مأخذشناسی – اسناد سخن می گویند!
¨چهره های به یادگار مانده در آرشیو خلق—آناگلدی سردار (کلته) معروف به آناگلدی آج
¨ بازسازی تصاویر چهره های ماندگار در تاریخ

¨ معرفی کتاب و مقالات مربوط به تلاقی دو دوره قاجاریان و پهلوی ها

¨ مختصری در مورد عثمان آخون

¨ ببلوگرافی کرنولوژیکی رساله د. منصور گرگانی …

جنبش رهایی بخش در بین ترکمنهای ایران در سال های 1924-1925/م.:

قیام ترکمن های ایران در ماه مه سال 1924 تا یک سال بطول انجامید و در نهایت می توان گفت این جنبش تا ماه مه سال 1925 ادامه داشت. جنبش آزادی بخش ترکمن های ایران تحت لوای استقلال ترکمنستان پیش برده شد. در این رابطه اقدامات دولت ایران بجای حل و فصل این مسئله، با انتقال ایلات و عشایر غیر ترکمن به ترکمنصحرا به سرکوب این جنبش می پردازند.
رئیس شورای بزرگان و سران قبایل به عنوان رئيس جمهور منتخب ترکمن «جمهورباشلئق عثمان آخون» را بر می گزینند (وضعیّت نظامی). عملیات آزادسازی مناطق ترکمن نشین شمال ایران تحت رهبریّت افسران ترکیه: قادیر افندی، مصطفی بیگ، خدایار افندی، مراد بیگ، سلطان پاشا و «خان یمودسکی (لألی خان)» پیش برده می شود.

Исторический словарь от д-р Кадиров Шохрат Ходжакович

Освободительная движение у туркмены Ирана в 1924-1925: восстание Туркмен в Иране (май 1924- май 1925). Освободительная движение под лозунгом туркменской автономии. Был вызван мероприятиями правительства Ирана по переводу кочевых племён к оседлости.

درخشش نام آکادمیک تورکمنستان در صفحات اینستاگرام – پروفسور مراد آنانفس اف

چپ دن، پروفـ. آنانفس اف و د. خ. اونق – خلق آرا کنفرانس – عشق آباد – ۲۰۰۰ی.

آکادمیک پروفسور مراد آنا نفس اف حاقدا غئسغاچا ماغلومات:
د. خ. اونق – تورنتو – وی تا سال ۱۹۸۹ به عنوان ویتسه پرزیدنت آکادمی علوم ‌ترکمنستان، و تا سال ۱۹۹۱ عضو کمیته مرکزی بررسی قانون اساسی #اتحاد_جماهیر_شوروی بود.

وی در نوزدهم سپتامبر ۲۰۱۳ دارفانی را وداع گفت. …

آکادمیک آنا نفس اف ۱۹۸۹ – نجی یئلدان بیلأک علم لار آکادمیاسئندا ایشلأن دۆوری بیله بیر بؤلیمده کأردش بولئپ دئق. شول واقتدان بأری تا ۲۰۰۵ – نجی یئلا چنلی هایسی بؤلیمده – ده بولساق، بیله بیر یرده ایشلأپ غایدئپ دئق. اول حأضیرکی دۆویر تاریخی بارادا منینگ #علم_آتالئق یولباشچی لئغئمی قبول اتدی. من تۆرکمنستان علم لار آکادمیاسئندا ۱۹۹۵ – نجی یئلدا «ایران تۆرکمن لری نینگ مدنیّتی نینگ تاریخی (XIX-XX ع.)» موضوغی بویونچا ایشیمی غورادئم. بو ایشه مراد آقانگ اؤرأن ائخلاصلی زأحمتی هم سینگدی.

اول مرحوم مانگا یاد – دان چئقماجاق «علم آتالئق» وظیفه سینی ‌اچه له دی. علم آتام مراد آنانفس اف – ینگ یادی همیشه لیک تاریخدا غالئپ، یاتان یری یاغتی بولسئن! …

#مراد_آنانفسف #اکادمی_علوم_ترکمنستان #اونق #خانگلدی #قیاتخان #تاریخ #یاغشی_مامد_شاعیر #عشق_آباد #ترکمنصحرا #خوجه_نفس #کومیش_دپه

Akademik Myrat Annanepesowyň «Magtymguly we onuň zamanasy hem Bendilikde ýazylan şygyrlar” kitabyny ýaňy ýakynda köne şrift (klassik arap-pars elipbiýi) – sine geçirdik. Bu kitabyň birinji bölümi «Magtymguly Pyragynyň döwri» we ikinji bölümi bolsa «Bendilikde ýazylan şygyrlar» ady bilen tamamladyk. Bu kitabyň ikinji bölümi «Kyýat han bilen onuň ogly Ýagşymämet hakynda bolup geçýär.

مختومقلی و اونونگ زاماناسی هم بندی لیکده یازپلان شئغئرلار

Стихи написаны в тюрьме пункте

 «Махтумкули и его время также Стихи написаны в тюрьме пункте»

قیات خان (XIX عاصئر) #قیات_خان

د. خ. اونق: …قیات خان XVIII عاصئردا #کومیش_دپه ده یوموت لارئنگ کور طایپاسئندا دۆنیا اینیأر. اول شول دؤورینگ دمیرچی اوستا اچری – ماشغالاسئندان بولانی اۆچین ایشجنگ و ‌ازبر آدم بولوپ دئر. بو حادیثالار قاجارلارئنگ مأمدشاه دؤوری بولوپ دئر.
قاجارلارئنگ مأمدشاه دوری اولار؛ #ترکمن لره چؤکدیر سالغئت سالئپ #جاپاربای ایلاتئی آغئر باسقی آستئندا قویوپ دئرلار.
قاجارلارئنگ ظلومئنا چئدامادئق قیات خان أهلی شای – اسباپ لاری، دنگیز انجام لاری و دمیرچیلیک اوستا آبزال لارئنی آلئپ کومیش دپه دن ایلکی #حسنقلی– #اسنقلی– سونگ بولسا چلکنه گؤچیأر. …

قیات خان – Kyýat han

قیات خان خازار دنگزی نینگ کناریاقا تۆرکمن لری نینگ خاص غورپلی و اولی تأجرینه اؤوریلیپ دئر. اول ایلکینجی گزک تۆرکمن لرینگ وکیلی حؤکمۆنده مشهور #گلستان و #تورکمنچای یورت آرا (قاجارلار بیلن #روسیه دؤولت لری نینگ آراسئنداقی ۱۸۱۳ – نجی یئلدا بولوپ گچن یاراشئق) گپلشیک لره غاتناشیار. شول تاریخی گپلشیک لر تفلیس ده و قاراباغ دا گچیریلیپ مشهور شرطنامالارا قول چکیلیأر…. سونگ لاردا روسییادان گلن کالنین – ینگ یولباشچی لئغئنداقی اکسپدیسیانی قیات خان غارشی آلیار. شول یئلقی غرولان قورلتای، قیات خانئنگ یولباشجی لئغئندا گچدی. اولاری خیوا خانی و ایران حکمدارلاری نئنگ سالیان حاوپئندان غورانماق اوچین ایل بولوپ؛ «اورسیئت دولتینه، تۆرکمن لری اؤز تابعین لئغئنا آلماغئنا خوایئش بیلن یۆزلنیپ دئرلر.». …

…. حاضیر الیمیزده قیات خان و اونونگ اوغلی #یاغشی_مأمد – ینگ باشدان گچیرن حادیثالاری باراداقی کیتابی ترجیمه ادیپ تامام لادئق.

پروژه پژوهشی انستیتو تحقیقاتی تبریز و اهداف این برنامه (در سه زبان)

جلد طرح -cover book

(فارسی): اهداف و مقاصد این برنامه پژوهشی عبارت است از: (طرح اول)

1. تحقیقات پژوهشی و ارائه اطلاعات دقیق در مورد قتل هایی که در بین مهاجرین ترکمن ایران در ترکمنستان و اروپا از سال های 1985 تا 2005. اتفّاق افتاده است.

2. حضور مهاجرین متفرقّه و نوجوانان کم تجربه غیر سیاسی ترکمن ایران به ترکمنستان از سال 1985 به بعد.

3. حضور جاسوسان جمهوری اسلامی در ترکمنستان به بهانه مهاجرت.

4. سرنوشت یک مقاله در کنفرانس «خوجه یوسف همدانی» درسال 1381- عشق آباد، در ادامه «مرور بر ادبیَات دوره تورکمانی و طبقه بندی علوم، به بهانه کنفرانس خوجه یوسف همدانی- گزارش ها و مقالات کنفرانس در سال 1381 ش.»

5. آسیب شناسی مهاجرین ترکمن از سالهای 1985 تا کنون…

Научно-исслед – проект и цели этой программы:(Tri-lingual Project)

(На Русскии): Цели и задачи исследования это программы:

1. Управленческие исследования и представили подробную информацию об Убийства, что, среди иммигрантов иранских туркмен в Туркменистане и Европе с 1985 по 2005 год произошло. …

چرا رای «نه» به انتخابات جمهوری اسلامی داد؟

نه به انتخابات در جم. اس. ایران

«… دروغ و تقیه در اصول و ذات جمهوری اسلامی در مفهوم شرعی و مذهبی آن نهفته است. در این حالت در جامعه اسلامی، اصولگرایی و اصلاح طلبی هر دو به همان اندازه از آن چشمه ریا برخوردارند که در بطن دین در تمام رنگارنگی آن نهفته است. دروغ و تقلّب در تمام ادوار انتخاباتی جمهوری اسلامی حاکم بوده است. اصولگرایی و اصلاح طلبی به همان اندازه در یک قالب فلسفی می گنجد.»

تورنتو – د. خ. اونق: این روز ها بحث انتخابات در ایران داغ تر از هر سال دیگر است. و در یک طرف مردم و در طرف دیگر حاکمیّت جمهوری اسلامی با دو بال متضاد در عین حال هم آرمان در چپاولگری خلق الله در ایران که هر دو بال به نفع ملّت به بند کشیده شده ایران پرواز نمی کند. …

شناخت جامعه امروز و مقایسه تطبیقی آن با قوالب فلسفی کلاسیک در دیدگاه نوین ابزارهایی را می طلبد که در مقایسه با جوامع امروز جهانی می توان آن ها را کنار هم قرار داد و به تفاوت های چشمگیر آن در قانونگذاری که در عصر گلوبال امروز پیچیده به نظر می رسد، پی برد. بدینوسیله می توان جوامعی همچون ج. ا. ایران را با امحاء شریعت آن شناخت و تصمیم گرفت؛ که آیا به این رژیم رای داد یا نه؟ …

مرکز اسناد تحصیلات عالی آکادمیکی موجود در کتابخانه دولتی روسیّه مربوط به نویسنده این وب

* حفاظت از اسناد و مدارک تحصیلات عالی در کتابخانه دولتی روسیه مربوط به اونق، خانگلدی- شامل کارت درخواست، سند موجود و شرح تخصص علمی 07.00.02، با عنوان «تاریخ ملی محلی»، به زبان ترکمنی

* Из документах Российская Государственная Библиотека – Карточка, Документ и Описание о научные по специальность 07.00.02 Отечестьвенная история по Туркменский языка,
* The documents that in Library of Russian State from Ownuk, Hangeldi – Card, Document and Description of scientific specialty 07.00.02 local National history, In Turkmen language

قطعه اوّل: Picture 1

Из документах Российская Государственная Библиотека

قطعه دوّم: Picture 2

Описание о научные по специальность 07.00.02 Отечестьвенная история

 

مجموعه کل شعبات طوایف اوغوز… جهت برنامه کامپیوتری – تنظیم: نازمحمد بهلکه

نسخه ای از نمودار تبارنامه که آقای نازمحمد بهلکه به استناد «شجره نامه تورکمن ها» به کوشش عبدالجبار آخوند نیک نهاد، جهت تنظیم روی نسخه کامپیوتر و موبایل تهیه نموده است. جزئیات این نمودار در پست قبلی توضیح داده شد. چنانچه کسی بخواهد هویت خود و خویشان خود را تحقیق نماید، در صورت اطلاع از 5-6 نسل از نیای خود و یا از وابستگی خود به یکی از تیره های مرسوم کنونی در بین تورکمن ها مطلع باشد، وی را قادر می سازد با استفاده از این نمودار تا اوغوز خان هویت خود را مشخص نماید!!. این نمودار اطلاعات ذیقیمتی در اختیار محققین قرار می دهد که درج آن در علوم اتنولوژی، دموگرافی و اتنوگرافی منبع مهمی برای پژوهشگران خواهد بود.

رسم توضيحي 2. مجموعه کل شعبات طوایف اوغوز… جهت برنامه کامپیوتری – تنظیم: نازمحمد بهلکه

امیدواریم پژوهشگران برنامه نویس و پروگرامیست های تورکمن بتوانند برنامه کامل کاربردی آن را برای کامپیوترها و مبایل ها تنظیم نمایند تا پژوهشگران دیگر نیز بتوانند آن را مورد استفاده قرر دهند. همانطور که نیاکان ما توصیه کرده اند، ضمن اطلاع از هویت خود، این امر می تواند در شفاف سازی اصل و نسب هر تورکمنی یاری برساند و تأثیر به سزایی برای استحکام اطلاعات اتنیکی دارد.

دانستن هفت پشت از نیاکان خود بر هر ترکمنی واجب بوده است

رسم توضيحي 1. نمودار مرسوم تبارشناسی

در مخاصمات غصب زمین های حاصلخیر اهالی از جانب حکومت رضاشاهی، قتل های طراحی شده ای را در بین این اهالی بوجود می آوردند که در نتیجه آن؛ «یکی از آمرین حکومت توسط آمر دیگر ی کشته می شد و آن قتل را به گردن یکی دیگر از اهالی که بی گناه و مورد غضب حکومت است، انداخته می شد!»

تورنتو – د. خ. اونق: یکی از عواملی که امروزه تورکمن ها را از پراکندگی بیش از حد محفوظ داشته، واجب بودن «دانستن هفت پشت از نیاکان خود» بوده است. بقول پژوهشگران برجسته دنیا چون بارتولد، برتلس و وامبری که در مورد تاریخ تورکمن تحقیقات گسترده ای داشتند، تورکمن ها را به لحاظ داشتن مکتوب های اتنوگرافیک و دموگرافی پربار، اصیل ترین طوایف می دانستند. چنانکه امروزه ما در تاریخ به تمامی عناوین، اونغون ها، طاغماها (طاموغاها) و عناوین نسب ها، … پی می بریم که آنها از جانب کاتبینِ تحقیق و تفحص، مکتوب مانده است.

تبارنامه یا شجره نامه /شناسنامه به مفهوم عام/: به طور خلاصه مطالعه خاستگاه خانواده و تاریخ آن است به عبارت دیگر گردآوری فهرست هایی از نسب نامه نیاکان که آنها را در نموداری با عنوان «شجره نامه» و یا سایر اشکال نوشته می شود، مرتب می کنند. کلمه «شجره نامه یا نسب نامه: /genealogy/» از دو واژه یونانی به معنای «نژاد» و یا «خانواده» و از سوی دیگر نظریه یا علم «تبارشناسی /ancestry»/ است. بنابراین مشتق شده است از ردیابی و شناسایی اصل و نسب و علم مطالعه سوابق خانوادگی. در این حالت آن برای نشان دادن خطوطی از تبار نیاکان را در بر می گیرد که بصورت یک درخت با ریشه، تنه و شاخ و برگ های آن، به شکل «نمودار /Charts and graphs/» در می آید. نمودار «شجره نامه» برای اکثر مردم در کتاب های آموزشی تاریخ، شامل اشکال، فلش، خطوط موازی، یک خط پلیسه دار که دلالت بر گذار از نسلی به نسل دیگر است، نشان داده می شود.

هنرمندان طراز اول دنیا در مورد آثار جهانشاه حقیقی ترکمن آثاری مصور برجای گذاشتند.

جین باپتیست یوگنی ناپلئون فلاندین – Jean-Baptiste Eugène Napoléon Flandin نقاشان و هنرمندانی چند در مورد بنای گؤک مسجد و جهانشاه حقیقی آثاری مصّور و زیبا از خود برجای گذاشته اند. از جمله آنها؛ «جلس /ژول/ لارنس»، «ماطراقچی نصوح»، «یوگنی فلاندین»، «پاسکال کوُست»، «روزا سالواتور»، «آنتوان سوروگین» و «ولادیمیر فیودورویچ مینورسکی» را می توان نام برد. این هنرمندان آثار علمی – هنری خود را در مورد دوره جهانشاه قاراقویونلی و گؤک مسجد نوشتند. این آثار عمدتاً در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم کار شده است. هنرمندانی که تصاویر هنری و طرح های معماری از گؤک مسجد خلق کرده اند، در دوره خود چهره های مشهوری بوده اند. در اینجا در مورد بیوگرافی هر کدام از آنها ذیلاً به طور مختصر می پردازیم: Jean-Baptiste Eugène Napoléon Flandin, French orientalist, painter, archaeologist, and politician. Flandin’s archeological drawings and some of his military paintings are valued more highly by museum authorities than his purely artistic paintings. He is most renowned for his famous drawings and paintings of Persian monuments, landscapes, and social life made during his travels with the architect Pascal Coste during the years 1839-41. Flandin’s observations on the state of Persia and international politics in the mid-19th century also continue to provide important documentary information.

تورنتو – د.خ.اونق: کمی با «جین باپتیست یئوگنی ناپلئون فلاندین» آشنا بشویم: خرابه های مسجد جامع تبریز – اثر نقاش یوگنی فلاندین – نقشه های باستان شناسی یوگنی فلاندین و برخی از نقاشی های نظامی وی که با ارزش ترین تابلوهای موزه باستان شناسی را تشکیل می دهد، با قدمت هنری خود متمایز میگردد.

هنگامی که او در سال 1837 همراه با ارتش فرانسه به الجزایر رفته بود، دانش آموزی از هوراس ورنه بود.

فلاندین در سال 1840، با پیشنهاد معمار و باستان شناس فرانسوی پاسکال کوست، از جانب مؤسسه با یک ماموریت ویژه به ایران فرستاده می شود. این ماموریت، به رهبری «ادوارد دِ سرسی / Édouard de Sercey/» در جهت تمدید و ایجاد روابط سیاسی و اقتصادی با ایران در سال 1809 بود. هدف این مأموریّت، جمع آوری اطلاعات به همان اندازه در مورد رشد این کشور در زمان سلطنت محمد شاه قاجار و بررسی اوضاع تاریخی و آثارهای باستانی موجود و مدرن در آن بوده است.

سرسی، از پیچیدگی های سیاست فارسی بسیار ناراحت بود از این رو سریعاً به فرانسه فرا خوانده می شود. زیرا فلاندین و کوست باید سفر خود را تنها در شرایط بسیار سخت می بایست ادامه دهند. آنها هنوز مسیر خود را نقشه برداری نکرده اند، آب و هوای خشنی وجود داشت. وی در خاطرات خود چنین می گوید: «در حال حاضر ما دو نفر هستیم و برای یک مدت طولانی ما را از طریق یک مناطق نامساعد عبور دادند، بدون درک زبان آنها و با رفتارهای ساختگی، در دانستن اطلاعات بیش از حد تعصب …